Daar heb je familie voor

In Een Goed Jaar volgen we de familie Mortier, die na een zware tijd eindelijk goed nieuws krijgt. Maar of dat goede nieuws ook werkelijk goed uitpakt… Bijzonder aan het stuk is dat vader, dochter en zoon worden gespeeld door Paul, Kaatje en Piet Kooij die in het echt ook vader, dochter en zoon zijn.

In hoeverre vind je Een Goed Jaar herkenbaar?
Anneke Blok: Familie is voor iedereen de basis – familie in de ruimste zin van het woord dan hè, want met familie kun je ook je vrienden bedoelen. De dualiteit van eenzaamheid en verbondenheid die Een goed jaar laat zien, vind ik daarin heel herkenbaar: dat je bij elkaar hoort, maar ook los van elkaar moet zien te komen. Want de kinderen gaan het huis uit, je gaat scheiden, of een van de gezinsleden gaat ver weg wonen…

Paul R. Kooij: Klopt. Ik denk dat iedereen in het dagelijks leven wel worstelt met de gezinsband. Een gezin ontwikkelt zich voortdurend. Je krijgt schoonkinderen, je kinderen stichten weer hun eigen gezin… Iedereen wordt ouder. Maar tegelijkertijd blijf je met z’n allen ook dat gezin en wil je bewaren wat je met elkaar hebt.

Piet Kooij: In wezen is elk gezin een planeet op zich. Met eigen woorden en een unieke manier van met elkaar omgaan. Ieder z’n eigen gekkenhuisje.

Hoe is het om als familie samen te werken?
Paul: Tja, eigenlijk best gewoon. Iedereen verwacht er een soort geheim ding van, maar op de werkvloer zijn wij alle vier bezig met onze passie en daardoor hebben we geen ruimte voor huishoudelijke bezigheden. Na de eerste repetitiedag vroeg mijn vrouw Sylvia: ‘En, hoe gaat het met Kaat en Piet?’ Ik moest haar het antwoord schuldig blijven.

Kaatje Kooij: Ik ben pas moeder geworden en zit thuis nog steeds in een soort bubbel. Maar als ik aan het werk ben, dan zit ik in een andere wereld. Met z’n allen, thuis aan de eettafel, gaat het niet over toneel en op het werk gaat het niet over thuis.

Piet: Door onze familieband ga ik wel bewuster om met de rol van zoon. In hoeverre moet ik op mijn vader in het stuk lijken? Hoe ziet de band tussen die twee mannen eruit? Het gevaar van met je familie spelen is dat je onderspanning krijgt, want de onderlinge concurrentiestrijd die je normaal gesproken voelt, is weg. Maar we zijn alle drie ambitieus genoeg zijn om daar niet aan toe te geven.

Wat vinden jullie mooi aan Een Goed Jaar?
Kaatje: Wat ik tof vind is dat de teksten en situaties ontzettend normaal lijken, maar het ondertussen een heel theatraal stuk is. De taal is prachtig geconstrueerd en overal zit een twist of iets geks in.

Paul: Ook zit er iets heel hoopvols in dit stuk. Ja, de figuren doen soms lelijke dingen, maar dat is niet omdat ze slecht zíjn. Ze zijn allemaal zoekend en handelen uit onvermogen. Ze willen zo graag, maar weten niet hoe.

Anneke: Je krijgt een rijk stuk te zien. Vier personages met ieder hun eigen geschiedenis, eigen drive en zoektocht. Niet alleen de tekst van Peer Wittenbols maar ook het bijzondere geluidsbeeld en scenografie van BrotherTill, tillen het leven van de familie Mortier naar een hoger plan.

Wat vinden jullie kenmerkend aan het werk van schrijver Peer Wittenbols en regisseur Rob Ligthert?
Anneke: Rob is Peer en Peer is Rob. Ze kennen elkaar al zo lang dat ze elkaar kunnen lezen en schrijven. 

Piet: Rob is erg stellig en zelfverzekerd. Hij weet wat hij wil en waar we naartoe gaan. Daardoor vertrouw je hem snel en is het makkelijk hem te volgen.

Kaatje: Toch is er ook ruimte voor je eigen inbreng. We zijn alle vier afgestudeerd aan de Toneelschool Arnhem, waar makerschap centraal staat. We hebben geleerd om na te denken over alles op en aan een productie. We zijn geen slaafse acteurs.

Paul: Maar wat betreft de taal van Peer zijn ze beiden streng in de leer. Die is absoluut niet vogelvrij. Rob zit je op de nek om het uiterste uit jezelf te halen. Tegelijkertijd gaan ze voor ons door het vuur.

De theatertournee van Een Goed Jaar is te zien van 8 oktober tot en met 19 december. Bekijk de volledige speellijst op www.theatergroepsuburbia.nl/voorstelling/een-goed-jaar. Tekst: Peer Wittenbols, regie: Rob Ligthert, spel: Anneke Blok, Paul R. Kooij, Kaatje Kooij, Piet Kooij.

Dit is een rechtenvrij interview en mag verkort of onverkort gepubliceerd worden. Tekst: Ilse Ruijters.