Het waarom beantwoord

In Het waarom beantwoord doet Mathieu Wijdeven een verwoede poging zijn voorvader uit Suriname, G.G.T. Rustwijk (1862-1914), in zijn onemanshow opnieuw tot leven te wekken.

Via het verhaal over Mathieu's zoektocht, doorspekt met verzamelde krantenartikelen, foto’s, schilderijen én audiofragmenten waarin zijn familieleden een stem krijgen, roept hij het verleden op. Dit leidt tegelijkertijd tot vragen over zijn identiteit in het Nederland van nu, waarin hij de éne keer als ‘Surinamer’ bestempeld wordt en de andere keer voor ‘Brabantse jongen’ moet doorgaan.

Onemanshow in 1911
Wanneer zijn moeder een gedicht van haar overgrootvader citeert, beslist Mathieu Wijdeven uit te spitten wat hij over zijn voorvader te weten kan komen. Terwijl hij doorverwezen wordt van het éne nooit eerder ontmoette familielid naar het andere, stapelen de vragen zich op. G.G.T. (George Gerardus Theodorus) lijkt in steeds diepere mysteriën gehuld…

Maar dan krijgt hij van een oudtante Het waarom beantwoord in handen. Een door G.G.T. Rustwijk geschreven theatertekst die hij op 19 juni 1911 voordroeg als onemanshow in het Thalia Theater te Paramaribo. Beoogd publiek was een Welvaartscommissie uit Nederland waarvoor hij in vragen en verzen de onmenselijke wantoestanden, waarin het gros van de Surinamers verkeerden, zou aanklagen.

Mathieu: "Je weet ergens wel dat de koloniale geschiedenis door de machthebbers is geschreven, maar het is pijnlijk om te merken hoe veel ik nog niet wist, en hoezeer die incomplete geschiedenis onze blik op het heden bepaalt."

De voorstelling werd geselecteerd voor Het Nederlands Theaterfestival (2022), genomineerd voor de BNG Bank Theaterprijs (2022) en won de Toneelschrijfprijs (2022).

Black Achievement Month 2025

Nadat de voorstelling afgelopen jaar te zien was in Paramaribo is Het waarom beantwoord nu weer voor het eerst terug in Nederland: in Almere tijdens Black Achievement Month 2025. Dit jaar zet de Kunstlinie de zwarte man centraal in een programma dat raakt, confronteert én verbindt. Vanuit Almere, stad van toekomst en diversiteit, starten we een landelijke dialoog over identiteit, gemeenschap en veerkracht.

Het waarom beantwoord is een productie van Productiehuis Theater Rotterdam